Verloskundigenprakijk Hoogeveen biedt sinds 2018 de mogelijkheid om een spiraaltje te laten plaatsen of verwijderen. Dit bieden wij zowel aan vrouwen die eerder al (al dan niet bij ons) bevallen zijn, maar ook indien je (nog) geen kinderen hebt.
Het spiraal behoort tot de meest veilige en betrouwbare vormen van anticonceptie voor de langere termijn. Een verloskundige zal deze plaatsen (en/of verwijderen). De plaatsing van het spiraal vindt plaats onder (inwendige) echoscopische begeleiding. Dit zorgt voor een verantwoorde en kwalitatief goede plaatsing van het spiraal.
Het spiraal
Het spiraal is een kunststof ankertje (24-36mm lang) dat in de baarmoeder wordt geplaatst om zwangerschap te voorkomen. Er zitten twee draadjes aan vast die zich aan de buitenkant van de baarmoeder bevinden. Deze draadjes zijn nodig om het spiraal later weer te kunnen verwijderen.
Er zijn verschillende soorten spiralen. De twee meest gebruikte soorten zijn het koperspiraal (T-safe of Ballerine) en het hormoonspiraal (Mirena of Kyleena), dat het hormoon progestageen afgeeft. Beide methoden zijn meer dan 99% betrouwbaar.
Koperspiraal
Een koperspiraaltje is hormoonvrije anticonceptie en geeft geleidelijk een beetje koper af. Koper verlamt de zaadcellen die de baarmoeder binnenkomen en maakt ze inactief zodat er géén bevruchting kan plaatsvinden. Het koper maakt het baarmoederslijmvlies ongeschikt voor de innesteling van een eventueel toch bevruchte eicel. Met een koperspiraaltje behoud je je eigen menstruatiecyclus.
Eventuele bijwerkingen die je na plaatsing kunt verwachten zijn onder meer: een langduriger en/of heviger menstruatie, buikkrampen en tussentijds bloedverlies. Met name tijdens de eerste 3-6 maanden kan er nog onregelmatig bloedverlies of spotting optreden.
Het koperspiraaltje kun je gebruiken als je:
- eventueel nog borstvoeding geeft en een aanvullende, betrouwbare anticonceptie wenst.
- voorkeur hebt voor een hormoonvrije anticonceptiemethode.
- slechts één keer in de 10 jaar aan anticonceptie wilt hoeven denken.
- het niet erg vindt dat de menstruatie langer kan duren, met mogelijk heviger bloedverlies.
Hormoonspiraal
Het hormoonspiraaltje geeft geleidelijk een kleine hoeveelheid hormonen af en zorgt ervoor dat het slijm in de baarmoederhals ‘taaier’ wordt, waardoor deze moeilijker doordringbaar wordt voor zaadcellen. Door afgifte van het hormoon levonorgestrel worden de zaadcellen tevens minder beweeglijk, wat de kans op een bevruchting verkleint. Het baarmoederslijmvlies wordt daarnaast niet of nauwelijks opgebouwd. Hierdoor kan een eventueel toch bevruchte eicel zich niet innestelen. Tot slot wordt bij sommige vrouwen de eisprong soms onderdrukt.
Bijwerkingen die bij het hormoonspiraaltje het vaakst kunnen voorkomen zijn meer of minder bloedverlies tijdens de menstruatie, tussentijds bloedverlies of het wegblijven van de menstruatie. Met name tijdens de eerste 3-6 maanden kan er nog onregelmatig bloedverlies of spotting optreden. Daarnaast komen ook hoofdpijn, buikpijn en rugpijn vaak voor, evenals vaginale afscheiding en ontsteking van de schaamlippen of vagina.
Het hormoonspiraal kun je gebruiken als je:
- eventueel nog borstvoeding geeft en een aanvullende, betrouwbare anticonceptie wenst.
- in principe meteen na verwijdering zwanger wilt kunnen worden.
- slechts één keer in de vijf jaar (Kyleena) of zes jaar (Mirena) aan anticonceptie wilt hoeven denken.
- het niet erg vindt dat je tussentijds kunt bloeden en de menstruatie vermindert of zelfs stopt.
Het anticonceptiestaafje (Implanon NXT)
De Implanon NXT, ook wel bekend als het hormoonstaafje, is ongeveer zo groot als een lucifer. Hij is 40 mm lang en 2 mm breed en bevat geen oestrogenen, maar geeft alleen het hormoon progestageen af. De werking hiervan is dat de eisprong wordt geremd en het slijm in de baarmoedermond moeilijk doordringbaar wordt voor zaadcellen. Daarnaast verandert progestageen het baarmoederslijmvlies zodanig dat de baarmoeder ongeschikt is voor een zwangerschap. Implanon NXT wordt in de bovenarm geplaatst, net onder de huid. De huid wordt vooraf verdoofd zodat het plaatsen geen pijn geeft. Deze methode is meer dan 99% betrouwbaar.
Eventuele bijwerkingen kunnen onder andere zijn: Met name tijdens de eerste 3-6 maanden kan er nog onvoorspelbaar / onregelmatig bloedverlies of spotting optreden de eerste weken na het inbrengen van het staafje kunnen hoofdpijnklachten ontstaan die vanzelf weer overgaan.
De Implanon kun je gebruiken als je:
- eventueel nog borstvoeding geeft en een aanvullende betrouwbare anticonceptie wenst.
- één keer in de drie jaar aan anticonceptie wilt of kunt denken.
- het niet vervelend vindt dat het staafje zichtbaar kan zijn en te voelen is onder je huid.
- het niet erg vindt dat bloedingen onvoorspelbaar zijn of dat je menstruatie juist vermindert of zelfs stopt.
Voor het plaatsen en of verwijderen van een Implanon kan je terecht bij je huisarts.
Informatie en verwijzing
Indien je hebt besloten om een spiraal te laten plaatsen, dan krijg je van je verwijzend verloskundige of huisarts een aanvraagformulier mee om een afspraak te kunnen maken. Daarnaast krijgt u een recept mee om het spiraal te bestellen en af te halen bij uw apotheek. Dit is aan te raden als je anticonceptie vergoed krijgt vanuit je aanvullende verzekering. Indien je niet in aanmerking komt voor vergoeding van het spiraaltje vanuit je zorgverzekering, dan kan je de koperspiraal (T-safe) eventueel ook direct online bestellen via https://www.t-safe.nl/koperspiraal-bestellen (geen verzendkosten). Je betaalt dan in ieder geval niet de apothekerskosten.
Het spiralenspreekuur vindt twee keer per maand plaats, (meestal) op de maandagmiddag.
Kosten
De kosten voor anticonceptie worden vanuit de basisverzekering vaak niet vergoed aan vrouwen >21 jaar. Het Mirena en Kyleena spiraal kosten ongeveer: €140 tot €160. Het koperspiraal kost ongeveer €78 (T-Safe). Dit kan per apotheek verschillen. Vanuit een aanvullende verzekering worden deze kosten soms wel vergoed.
Daarnaast zijn er kosten voor de spiraalplaatsing zelf. Deze worden in de meeste gevallen vergoed vanuit de basisverzekering. Het kan zijn dat niet alle kosten vergoed worden of dat er een deel van je eigen risico af gaat. Dan wordt er €67,01 in rekening gebracht (in 2021).
Mocht je na 6 weken nog een echo willen laten maken ter controle van het spiraal dan dien je deze ook zelf te betalen (pinbetaling mogelijk).
| Omschrijving | Kosten |
| Plaatsing spiraal (inclusief telefonische nacontrole) | € 73,35 |
| Controle echo 6-12 weken na plaatsing | € 40,00 |
| Verwijdering spiraal | € 73,35 |
| Verwijdering spiraal en plaatsing in 1 consult | € 107,01 |
Afspraak maken
Een afspraak voor de spiraalplaatsing kun je maken tijdens onze nacontrole 6 weken na je bevalling. Ook kun je hiervoor bellen naar het telefonisch spreekuur; elke werkdag van 12.00 – 13.30 uur op 0528 – 447 012.
Het spiraal kan vanaf 10 weken ná de bevalling geplaatst worden. Na een keizersnede plaatsen wij vanaf 12 weken na de bevalling. Plaatsing tijdens de menstruatie is niet nodig.
Wanneer je borstvoeding geeft adviseren we de Implanon vanaf 4 weken na je bevalling te laten plaatsen.